Amakuru >

Burundi >

INGINGO NGENGABUTUMWA ZISHINZWE N'INAMA Y'ABEPISKOPI GATOLIKA B'I BURUNDI KUGIRA HUBAHIRIZWE ITEKA RY'UGUHIMBAZA ISAKARAMENTU RY'UKARISTIYA

1. « Isakaramentu rifise iteka risumbirije ni Ukaristiya Nyeranda rwose kuko muri yo niho Kristu Umukama we nyene avyagiye, yihereza akongera akakirwa ; kandi kubw'iryo sakaramentu Ekleziya ibaho ikongera igakura ubudahengeshanya. Inkuka y'imisa, icibutso c'urupfu n'izuka ry'Umukama, muri yo inkuka yo ku musaraba ibandanya iherezwa imyaka n'imyaka, ni amerekero ikongera ikaba isoko ry'ibisabisho vyose n'ubuzima rukristu bwose, ku bwayo haribonekeza kandi hakaranguka ubumwe bw'igihugu c'Imana kandi hakaranguka inyubakwa y'Umubiri wa Kristu. Kukaba nkako, ayandi masakaramentu hamwe n'ibikorwa vyose vy'ubutumwa bw'Ekleziya birafatanye cane n'Isakaramentu ryeranda rwose ry'Ukaristiya kandi vyerekeza kuri ryo » (Amategeko y'Ekleziya, Ingingo ya 897).

2. Muri Diyoseze, Umwepiskopi ni we ajejwe guteza imbere amategeko asangiwe n'Ekleziya yose kandi, kubera ico, niwe ajejwe kuraba ko amategeko yose y'Ekleziya akurikizwa. Gurtyo rero, « Abwirizwa kwitwararika ko ata makosa yohava ajamwo mw'ikurikizwa ry'amategeko y'Ekleziya, cyane cane mu vyerekeye ubutumwa bw'ukwigisha Ijambo ry'Imana, uguhimbaza amasakaramentu n'amasakaramentari, ugusenga Imana n'ukuninahaza aberanda, hamwe no mw'ikoreshwa ry'amatungo y'Ekleziya » (Amategeko y'Ekleziya, Ingingo ya 392).

3. Muri paruwase, patiri mukuru niwe abwirizwa, kw'izina ry'Umwepiskopi wa Diyoseze, kuraba ko amategeko ya liturjiya yubahirizwa mu guhimbaza amasakaramentu muri rusangi no ku buryo bwihariye, mu guhimbaza Isakaramentu ry'Ukaristiya. « Patiri mukuru abwirizwa gucungera ko Ukaristiya nyeranda rwose iba ishingiro ry'ikoraniro ry'abakristu ba paruwase, abwirizwa kwihata kuraba ko abakristu bayoborwa kandi bakomezwa n'uguhimbazanya umutima w'ugusenga amasakaramentu, na cane cane akaraba ko bohurumbira kenshi isakaramentu ry'Ukaristiya nyeranda rwose hamwe n'isakaramentu ry'ikigongwe ; abwirizwa kandi kwihata kuberekeza ku gisabisho, gushika mbere no mu muryango, kandi yongere yihatire kubafasha guhimbaza bivuye ku mutima kandi batabaye abarorerezi, liturjiya nyeranda Patiri mukuru, kw'izina ry'Umwepiskopi wa Diyoseze abwirizwa kuyobora muri paruwase yiwe kandi abwirizwa gucungera ko hatojamwo ikosa na rimwe » (Amategeko y'Ekleziya, Ingingo ya 528, § 2).

4. Mu guhimbaza Ukaristiya, abakristu si abarorerezi ariko barabifisemwo nabo nyene uruhara. « Ekleziya kandi iritwararika kubona ko abakristu batoba muri ico kinyegezwa c'ukwemera nk'abarorerezi ataco babinezweko kandi b'ibiragi, ariko ko mu gutegera neza ico kinyegezwa mu migirwa yaco no mu bisabisho vyaco, boja muri ico gikorwa ceranda bazi ico bakora, n'umutima w'ugusenga kandi bakabigiramwo uruhara, bakigishwa Ijambo ry'Imana, bagafungura ku meza y'Umubiri w'Umukama, bagakengurukira Imana » (Inyigisho ya Vatikano ya kabiri yerekeye Liturjiya « Sacrosanctum concilium », n. 48).

5. Inyigisho yitwa « Isakaramentu ry'icungurwa » (Redemptionis sacramentum), yashikirijwe ku wa 25 Ntwarante 2004 n'Urwego rw'i Roma rushinzwe Liturjiya n'ukubahiriza ingene amasakaramentu atunganijwe, ivuga ngo : « Ku neza y'umuryango no kuy'Ekleziya y'Imana yose, birakwiye kandi biratunganye ko mu bakristu balayike, bamwe barangura, nk'uko biri mu ruhererekane rw'Ekleziya, ibikorwa bimwe bimwe mu guhimbaza Liturjiya nyeranda » (n. 43).

6. Ingingo ya 230, § 2 y'Amategeko y'Ekleziya, irerekana ko abalayike, iyo babiherewe 

uruhusha mu kiringo gitegekanijwe, bashobora kurangura igikorwa c'umusomyi w'Ijambo ry'Imana mu bikorwa vya liturjiya, kandi, abalayike bose barashobora kurangura hisunzwe amategeko, ibikorwa vy' umusiguzi, vy'umuririmvyi canke ibindi bikorwa.

7. Ikigabane ca Miseli citwa Ugushikiriza ibiri mu Miseli ya Roma vyose (Introduction 

Générale du Missel Romain), kiratomora kandi ibikorwa abakristu balayike bashobora 

kurangura mu guhimbaza liturjiya. Hambavu y'umukorezi n'umusomyi babiherewe 

ubutumwa, hariho umusangizi, umunyezaburi, umugwi w'abaririmvyi, umuririmvyi canke umukuru w'abaririmbiramana, Umunyesakristiya, Umusiguzi, Abakira amashikanwa mw'isengero, Mu ntara zimwe zimwe, abakirira abemera ku miryango y'isengero bakabashikana mu kibanza bakwiye, ari naho babatondesha mu rugendo, umufasha canke umuyobozi w'ivya liturjiya cane cane mu masengero makuru no mu yandi masengero ahambaye (Ugushikiriza ibiri mu Miseli ya Roma vyose, nn. 104-107).

1) Musenyeri Yohakimu NTAHONDEREYE, Umwepiskopi wa Diyoseze ya Muyinga, akaba n'Umukuru w'Inama y'abepiskopi Katolika b'i Burundi ; 

2) Musenyeri Bonaventura NAHIMANA, Umwepiskopi wa Diyoseze ya Rutana, akaba n'icegera c'Umukuru w'Inama ; 

3) Musenyeri Simoni NTAMWANA, Umwepiskopi wa Diyoseze Nkuru ya Gitega ; 

4) Musenyeri Gerevazi BANSHIMIYUBUSA, Umwepiskopi Mukuru wa Diyoseze Nkuru ya Bujumbura, akaba n'Umwepiskopi ahagarariye Papa muri Diyoseze ya Ngozi ; 

5) Musenyeri Yohani NTAGWARARA, Umwepiskopi wa Diyoseze ya Bubanza ; 

6) Musenyeri Venansi BACINONI, Umwepiskopi wa Diyoseze ya Bururi ;

7) Musenyeri Buraziyo NZEYIMANA, Umwepiskopi wa Diyoseze ya Ruyigi ; 

8) Musenyeri oriji BIZIMANA, Umwepiskopi samuragwa wa Diyoseze ya Bubanza

Mu mumugwi umwe

Aleluya. Kristu yarazutse; umuco wiwe waratuboneshereje, twebwe yacunguje atnaraso yiwe. Aleluya.

Ivyo dusoma mu Nkuru Nziza ya Yezu Kristu nk’uko yashikirijwe na Yohani (6, 52-59)

Muri irya misi,

Abayuda baja mu gaharira, bavuga bati: «Uwo ashobora ate kuduha umubiri wiwe ngo tuwufungure?» Yezu arababwira rero ati: «Ni ukuri ni ukuri ndabibabwiye: mudafunguye umubiri w’Umwana w’umuntu, ntimunywe n’amaraso yiwe, nta buzima muzogira. Uwufungura umubiri wanje akanywa n’amaraso yanje, arafise ubuzima budahera. Nanje rero nzomuzura ku musi w’imperuka. Na none umubiri wanje ni imfungurwa y’ukuri, amaraso yanje na yo ni inyobwa y’ukuri. Uwufungura umubiri wanje akanywa n’amaraso yanje, aba muri jewe, nanje nkaba muri we. Nk’uko Data Nyenubuzima yantumye ari we ambeshaho, ni ko n’uwumfunguye ndamuha ubuzima. Uyo rero ni wo mukate wamanutse uva mw’ijuru. Ntumeze nk’umwe basokuru banyu bafunguye, hanyuma bagapfa. Uwuzofungura uyo mukate azoramba mu myaka yose.»

Ivyo Yezu yabivuze yigishiriza mw’isinagoga i Kafaranawumi.