Diyoseze Nkuru ya Bujumbura, kuri uyu wa gatandatu igenekerezo rya 20 Mukakaro, ni ho yahimbaza ibirori vy'ukwatira mw'ibanga ry'ubusaserdoti abadiyakoni baviteguriye, hongera haratangwa n'ibindi bice bigana ubusaserdoti. Inkuka ya Misa yabereyemwo ivyo birori yaherejwe muri Paruwase Bukwavu, mu ntara y'ubutumwa ya Muramvya, neza na neza muri Komine Rusaka, mu ntara ya Mwaro. Ivyo birori vyari birongowe na Nyenicubahiro Musenyeri Gerevasi Banshimiyubusa, Umwepiskopi Mukuru w'iyo Diyoseze, ari kumwe n'umwepiskopi w'inararibonye, Musenyeri Evariste Ngoyagoye, kumwe n'icegera c'Umwepiskopi Mukuru, Musenyeri Anatole Ruberinyange, abakuru b'intara z'ubutumwa zigize iyo Diyoseze uko ari zitatu, be n'abasaserdoti batandukanye barangurira ubutumwa muri Diyoseze.

Ivyo birori vyari vyitabwe kandi n'abakristu isinzi baje bava mu mihingo itandukanye no mu ma Paruwase agize iyo Diyoseze. Twovuga nk'abihebeye Imana (abafurere n'ababikira), abakristu b'abalaayike, harimwo n'abanyavyubahiro batandukanye basanzwe bafise amabanga ahambaye mu buzima bw'igihugu. Ijambo ry'ikaze ryashikirijwe na Patiri mukuru wa Paruwase Bukwavu. Amaze kwakira abashitsi no kubashikisha mu vyicaro, yaciye abanza kumenyesha ubwaguke bwa Paruwase aho bugera, yongera aravuga no kuri kahise kayo kuva ivutse mu mwaka w'1987, haba mu vy'ubutumwa, eka mbere no mu vy'ukuramurira Ekleziya mw'iyatirwa ry'abasaserdoti, kuva mu mwaka w'1993. Yaciye akenguruka kw'iteka ryatewe iyo Paruwase, ubona ko ngo bwari bubaye ubugira kabiri, kuko ubuherutse ngo hari mu mwaka w'2013.

Muri iyo Nkuka ya Misa reo, ari na yo amabanga atandukanye y'ukwatira mu busaserdoti (kuri bamwe) no mu bindi bice bigana ubusaserdoti (nkubudiyakoni, ubukorezi n'ubusomyi) ku bandi, abatiwe bose bakiriwe bongera bahezagirwa n'Umwepiskopi Mukuru wa Diyoseze Bujumbura ubwiwe. Nyenicubahiro Musenyeri Gerevasi Banshimiyubusa, imbere y'ukwatira abo badiyakoni n'abarondera ibindi bice bigana ubusaserdoti, yabanje gusigura ibisomwa vyamurikiye urwo rubanza, harimwo n'Inkuru Nziza ya Yezu kristu nk'uko yanditswe na Luka (Luk.4,16-21). Ni ibisomwa bishikiriza ubutumwa bw'Umusaserdoti Mukuru, Kristu, ariko kandi buza nk'imburi z'ubutumwa bw'abayoboke ba Yezu n'abasubirizi b'abatumwa, nk'uko bisigurwa n'uwo Mwepiskopi.

Nyenicubahiro Musenyeri Gerevasi Banshimiyubusa, mu nsiguro yashikirije abari bitavye ivyo birori, yabanje gukeza umuryango wose wa Diyoseze ku ngabanwa y'abasaserdoti bagira baronke, na cane cane imiryango y'amaraso bakomokamwo, maze abasaba kubigina: «Bakristu, Bakunzi b'Imana, turahimbawe n'ivyiza Imana yashimye kutugirira uyu musi, ngaha muri Paruwase ya Bukwavu; Nimunezerwe, muhimbarwe, Paruwase ya Bukwavu, kumwe n'ayandi ma paruwase aduhaye, uyu musi, ibi vyiza turiko turigina!»

Yabandanije avuga ko mu gutora abo bahungu mu miryango yabo ari bo yashimye gutora, nka kurya umwanditsi w'Imana avuga aroresha ku ntara ya Yuda, ati: «Nturi muto mu zindi ntara, kuko Umukiza azokwamuka iwawe». Yabagereranije rero n'abo bo mu ntara ya Yuda mu kubamenyesha ko Imana yabagomwe, igashima ko urukiza rw'Imana rwoca mu bahungu bavuka mu miryango yabo. Yaciye abasaba rero kwama bakengurukira Imana kuri iryo teka ibateye.

Uwo Mwepiskopi ariko yaranagize ico avuga ku karanga kadasanzwe k'ibanga ryubusaserdoti, ko ari ibanga rihambaye cane, ari na co gituma uwaritorewe abanza gusigwa, ngo anywane bunywane n'uwamutoye, ari we Kristu, kuko ngo ari we aheza akamukomeza mu butumwa amuhaye. Ku bw'uwo Mwepiskopi, ngo uwo ahawe iryo banga ntatorwa ku gutorwa gusa, ahubwo ngo aca ahabwa n'ubutumwa, ari bwo ugutagatifuza igihugu c'Imana ngo kibe ceranda; ngo ntatorwa ngo yitagatifuze gusa, ahubwo ngo abwirizwa no gutagatifuza abandi, ngo babeho mu rukundo muri iyi si, bazoheze batorane ubuhirwe bw'ijuru. Ivyo rero kugira ngo bishoboke, ngo abwirizwa kwubaka Ubwami bw'Imana, ariko abanje gusenyura ibikorwa vya sekibi.

Umwanya w'ugutanga isakramentu ry'ubusaserdoti ugeze, abari baje kwatirwa bose bahamagarwa n'icegera c'Umwepiskopi mukuru, ari na we ahagarariye ibikorwavy'intara z'ubutumwa za Diyoseze, uko ari zitatu, havuyemwo uwo mu muryango w'abamisiyonari ba Afrika yabanje gusigurwa n'uwaserukiye uwo muryango. Baba abaronkejwe isakramentu ry'ubusaserdoti, baba abaronkejwe ibice vyaryo, bose bahamagarwa na Musenyeri Anatole Ruberinyange, umwe umwe mw'izina ryiwe, na bo bakishura bati: «Ndarengutse!», agaca yegera Umwepiskopi Mukuru ngo amwatire.

Uwo ahagarariye intara zose z'ubutumwa za Diyoseze Nkuru ya Bujumbura yaca amenyesha Umwepiskopi Mukuru ko abo ahamagaye basaba kwatirwa, ngo baronswe ubutumwa bw'uguhereza Inkuka ya Misa. Uyu na we yaca abaza ko boba baravyiteguriye neza, maze uwo mukuru w'intara z'ubutumwa akavyemeza. Umwepiskpi yaciye yemeza ko abatoreye rero ibanga ry'ubusaserdoti. Mu nyuma, umwe umwe wese mu batirwa yaca yegera, agapfukama imbere yiwe, agashira ibiganza vyiwe mu vy'umwepiskopi. Yaca amuraganira ubugamburutsi, we n'abazomusubirira, be n'isangiramutima na bagenzi biwe bagiye gusangira ubutumwa. Yaca amwipfuriza rero ko Imana yatanguye iciza muri we yocuhirira. Haciye hakurikira umugirwa w'ukububikako ibiganza ngo bakomezwe muri iryo banga, n'ukubasengera.

Mu kimenyetso c'ukubashungururirako ubukomezi bwa Mutima-Mweranda, Umwepiskopi n'abandi bose bamaze kwatirwa mw'ibanga ry'ubusaserdoti naja barubika ibiganza kuri buri musaserdoti, bakaguma bamanitse ukuboko kwabo, bashikiriza n'igisabisho co mu gacerere, gushika abasaserdoti bose baheture umugirwa. Ico kimenyetso ngo cerekana ko ubwo bubasha bugenda burahanahanwa, uko urunganwe rw'abaherezankuka rwagiye rurakurikirana, kuva kuri Kristu, kubandanya ku batumwa biwe n'abasubirizi babo, gushika no ku wuba ariko yatirwa ubu. Iyatirwa ryasozererwa ku gisabisho nyamukuru c'Umwepiskopi.

Inyuma y'iyo migirwa yose, abatiwe baciye bashikirizwa ibimenyetso bizoberekana hose ko ari abaherezankuka. Isitole baciye bayibatumberereza neza hejuru y'ikanzu, barenzako umutamana (chasuble mu gifaransa), maze baca baregera Umwepiskopi ngo abasige amavuta ya Krisma mu biganza, babe abasizwe amavuta y'ubutore bwa Mutima-Mweranda abakomeza, ngo baze batagatifuze Ekleziya. Ikimenyetso ca nyuma baronkejwe cabaye ukubashikiriza Ipatene n'ikalisi bazokenera mu guhereza Inkuka y'Ukaristiya, vyarimwo Umukate n'umuvinyu, maz basaba kwigana Uwo bakiriye.

Abatiwe rero, mu mwambaro mushasha w'ubusaserdoti, baciye bakezwa n'Umwepiskopi na bene wabo basangiye ibanga, be n'imiryango yabo, maze baraheza baduga kuri Altari gusangira igice gikurikira c'ihereza, ari co c'ikonsekratiyo, kanatsinda bari bamaze kuba abasaserdoti mu bandi. Vyagiye guhera mbere batanze n'umuhezagiro ku bakristu ubwa mbere mu buzima bwabo, ka busaserdoti, mu mpera ya Misa, hanyuma Misa yasohotse, ku mukristu uwo ari we wese yaba avyisabiye ku giti ciwe.

Itangazamakuru rya Diyoseze Nkuru ya Bujumbura, CEDICOM, ryashatse kumenya uko uwatiwe mw'ibanga ry'ubusaserdoti aba yiyumva, maze ryegera umwe muri bo. Patiri Prosper NSIMIRIMANA ni Umusaserdoti mushasha yari ahejeje kwatirwa, akaba avuka muri Paruwase Mayuyu; yatanguye atwiganira ivy'ihamagarwa ryiwe ukuntu ryamujemwo. Ubwa mbere hoho, ngo ntiyahora asengera muri Ekleziya Katolika. Aho asabiye ibatisimu, akabatizwa, akaronka n'ayandi masakramentu y'intango, ngo yaciye yinjira mu muhari w'abasaveriyano, ari na ho ngo yahavuye aronkako Umweranda Fransisko Xaveri nk'icitegererezo ciwe, bikamutuma abadanya n'umuhamagaro wiwe. Ku bwiwe rero, ngo ni akanyamuneza kubona ivyari umuhamagaro bihavuye biranguka.

Twaregereye kandi n'umwe mu bari mu ruhande rw'abavyeyi b'abo batiwe mu busaserdoti. N'ubwo uwo yari yaherekeje ngo atari umwana wiwe bwite, ariko ngo asa na we, kuko Patiri Renauld Sixte NTUNGICIMPAYE, muri Paruwase Kinindo, kuva aho aburiye umuvyeyi wiwe w'amaraso yaciye arerwa na Gérard NDENZAKO, yatuyagiye ka buvyeyi. Ku bwiwe rero ngo ni akanyamuneza kubona ukwicisha bugufi n'ugukurira mu bukristu kw'umwana wabo kwagumye gutera imbere, gushika kumushikane kuri ukwo kwatirwa mu busaserdoti. Na none ngo yatanguye gukorera Umukama kuva akiri muto, aho yarangura ubutumwa kuri Altali nk'umukorezi, ubu na ho ngo akaba ahubwo aduze ku ntambwe isumbirije, akaba umuherezankuka.

Ibanga ry'ubusaserdoti rero ni igice nyamukuru mu bice vy'ubusaserdoti umuntu yatirwamwo mu minwe y'Umwepiskopi mu guhabwa isakramentu ry'ubusaserdoti, aho uwatirwa aronka ikimenyetso c'intahava kanti kitazimangana, nka kurya kw'isakramentu ry'ibatisimu, kuko hose bijana n'ugusigwa amavuta y'ubutore. Uwatiwe rero mu busaserdoti aca yinjira kuva ubwo nyene mu muryango w'abaherezankuka no mw'isangiramutima, n'ubugamburutsi aheza akagirira Umwepiskopi akukira.

Tubamenyeshe ko aho i Bukwavu, abadiyakoni 7 ari bo batiwe mw'ibanga ry'ubusaserdoti, na bo abakorezi 10 bagahabwa igice c'ubudiyakoni. Tubamenyeshe kandi ko hanatanzwe n'ibice vy'ubusomyi n'ubuherezi bigana ubusaserdoti. Ama Paruwase yatewe iteka na yo akaba ari Paruwase za Bukwavu, Karinzi, Rugazi, Mayuyu na Kinindo.

Michel NIBITANGA, CEDICOM, muri Paruwase Bukwavu